Gerard is een bekend gezicht bij de proefboerderijen ’t Kompas en Kooijenburg van WUR Open teelten. Afgestudeerd aan het van Hall instituut in Groningen is hij gestart op proefboerderij ’t Kompas bij het SIO, welke na de reorganisatie onderdeel is geworden van huidige Wageningen University en Research. In 1997 begonnen, waarvan inmiddels 21 jaar als bedrijfsleider, op de proefboerderijen ’t Kompas in Valthermond en Kooijenburg in Marwijksoord. Gedurende deze jaren zijn er een aantal projecten samen met de Regio Deal Natuurinclusieve Landbouw gestart. Maar wie is Gerard?
In welke relatie sta je tot natuurinclusieve landbouw?
Het klinkt misschien flauw maar mijn wedervraag hierop zal zijn “wat is natuurinclusieve landbouw?” Ik denk namelijk dat we hier als sector dichterbij staan dat we onszelf en anderen zich soms realiseren. Wanneer je “natuurinclusieve landbouw” via Google opzoekt, kom je verschillende uitleggen tegen. Een eenduidige definitie is er niet. Het gaat om het ontwikkelen van een (landbouw)systeem waarin een goede, rendabele voedselproductie in een gezond ecosyteem samenkomen.
Voor mij is natuurinclusieve landbouw een nuttige aangelegenheid mits we het in het juiste perspectief plaatsen. Ik denk dat we op korte termijn nog niet zonder de inzet van chemische gewasbeschermingsmiddelen kunnen, maar heb wel geleerd om op de inzet van deze middelen te besparen. We gebruiken als voorbeeld al circa 10 jaar veel selectievere middelen om plagen te bestrijden. We sparen hiermee de natuurlijke vijanden. Door deze natuurlijke vijanden zal een luis die het perceel invliegt snel worden aangepakt en geen schade veroorzaken.
Ook de inzet van Tagetes als groenbemester om schadelijke aaltjes aan te pakken is iets wat ik in het onderzoek heb gezien. Inmiddels passen we dit systeem toe in ons bouwplan op het proefbedrijf. Ik zie dat de omgeving de teelt overneemt. Onze gangbare landbouw verschuift daarmee al richting natuurinclusief en daar ben ik best trots op, ook al twijfel ik wel eens of dat breed in de samenleving ook zo wordt gezien. Het is naar mijn mening van belang dat alles in het juiste bredere perspectief wordt geplaatst en niet vanuit één achtergrond. De boer en de samenleving zijn afhankelijk van de natuur en de natuur is afhankelijk van de beïnvloeding door de samenleving en de boer. In de media komen vaak de negatieve zaken terug maar als ik in de zomer over het bedrijf loop, zie ik sloten met schoon water, vis en kikkers erin. Zien we rietkragen met vogels, insecten en biodiversiteit. En lopen onze “huisreeën” met kalfjes rond. Ik hoop hier in de toekomst nog meer van te zien en dat we deze positieve verandering in de media terugzien.
Wat zou je graag willen bereiken op het gebied van Natuurinclusieve Landbouw?
Zoals bovenstaand ook al genoemd zou ik graag willen bereiken dat belangen voor zowel natuur als landbouw in het juiste perspectief worden geplaatst. De natuur in de breedste zin van het woord is gebaad bij goed landbouwkundig gebruik en de landbouw als onderdeel van de natuur is afhankelijk van een gezond ecosysteem.
We moeten de natuurlijke principes leren te ontdekken en kijken hoe we ze in kunnen zetten. Hier wil ik graag nog meer van leren. Het lijkt nog een groot onontgonnen gebied. Wanneer je doorvraagt over welke insecten je op welke wijze kunt aantrekken om nog beter ziekten en plagen te bestrijden, blijft het meestal stil.
Hoe ziet de landbouw er wat jou betreft over 5 jaar uit?
Een jaar of drie geleden vond ik deze vraag makkelijker te beantwoorden dan nu. De tegenstrijdigheid in de belangen van de samenleving, de effecten van alles wat er in de wereld gebeurt hebben grote impact op het (landbouw)beleid. Toch heeft de landbouw altijd laten zien enorm dynamisch te zijn en mee te kunnen gaan met de veranderingen. Ik hoop en verwacht dat dit over 5 jaar nog steeds zo is en dat we bezig zijn met het ontwikkelen van een, ook financieel, gezond landbouw systeem wat past binnen de klimaatdoelstellingen en daaraan bijdraagt. Ik realiseer me dat dit een breed werkveld is, waarbij het afwegen van belangen voor de lange termijn cruciaal is. Daarbij hoop ik ook dat een gezonde landbouwsector ook meer publiekelijke waardering krijgt voor alles wat we doen. We hebben al veel bereikt om de impact op de natuur te verminderen echter zal de samenleving hier ook een bijdrage aan moeten leveren.
Wie of wat inspireert jou hierin?
Het meest word ik geïnspireerd door de planten, flora en fauna zelf. Ieder jaar ben ik weer onder de indruk wanneer de gezaaide en gepote gewassen opkomen, groeien en gaan bloeien. Maar ook een wandeling langs een mooie sloot met een diversiteit aan planten en insecten inspireert. Prachtig is het om te zien dat er wild aanwezig is op onze percelen. Ik kan als mens niets laten groeien, maar wel mijn best doen om de randvoorwaarden zo goed mogelijk te laten zijn.
Waarom of wanneer ga jij met plezier naar je werk?
Ik ga nog steeds met plezier naar mijn werk omdat ik na 26 jaar werkzaam te zijn geweest op de proefboerderij nog steeds ontwikkeling zie. Echter soms zou ik willen dat het vinden van nieuwe resistenties tegen ziekten en plagen nog sneller zou gaan.
Ook vind ik plezier in het laten zien welke vooruitgang er geboekt is aan allerlei groepen, zowel agrariërs als niet-agrariërs.
Hoe besteed jij je vrije tijd het liefst?
Haha, ik heb weinig zorgen over de invulling van mijn vrije tijd. Er is altijd wel wat te doen in en rond het huis en de tuin of op de boerderij van mijn broer. Ik heb meestal meer plannen dan tijd. Ook hou ik van een potje volleybal in een recreatieve competitie.
Wat wil je de lezers van de nieuwsbrief meegeven?
Deze vraag is best lastig omdat ik het belangrijk vind om meningen en adviezen in het juiste licht te plaatsen. Was het altijd maar zo gemakkelijk dat er over een onderwerp maar één mening of advies de juiste is. Ook de juistheid van de informatie die je tot je neemt om een mening te vormen is lastig. Graag wil ik dan ook de lezers vragen om na te denken over de vorming van een mening en dit plaatsen binnen de juiste kaders. Laten we open staan voor de mening van iemand anders.